Waarom iPhone-emulators niet meer weggaan

"Dit is de populairste gamemachine ter wereld", zei Steve Jobs glunderend tijdens een Apple-presentatie in 1999. "Zou het niet leuk zijn als je games hiervan op de Mac kunt spelen?" Mac-baas Phil Schiller vulde aan dat het "cool keer tien" was.

Met die woorden onthulde Jobs de komst van Connectix Virtual Game Station naar de Mac, een emulator waarmee je PlayStation-games op een computer kunt draaien. Apple leek als één van de weinige grote techbedrijven emulatie van games te omarmen - een standpunt waar ze in de jaren daarna snel afstand van zouden doen.

In de App Store van de iPhone en iPad waren emulators sinds de introductie in 2008 niet toegestaan. Daardoor kon de gemiddelde gebruiker ze niet op hun toestel installeren - een app via het web downloaden kon op de iPhone niet, alleen software gekeurd door Apple in de App Store was welkom op een iOS-apparaat. Emulators waren enkel toebedeeld aan tech-savvy gebruikers die bijvoorbeeld toestellen jailbreakten en Android-bezitters.

Zestien jaar later heeft Apple er toch voor gekozen emulators in de App Store toe te laten. Dat gebeurde stilletjes met een regelwijziging, zonder dat is toegelicht waarom deze apps nu welkom zijn. De reden is echter duidelijk: Apple hoopt met emulators een leegloop in zijn App Store te voorkomen.

Europese druk bij Apple

Nieuwe Europese wetgeving verplicht Apple namelijk om de iPhone open te gooien. Gebruikers moeten ook buiten de App Store apps kunnen downloaden, terwijl bedrijven eigen appwinkels mogen uitbrengen. Dat moet volgens Brussel leiden tot meer concurrentie op de appmarkt en een consumentvriendelijkere markt.

Tot dusver heeft Apple zich schoorvoetend aan die wetgeving gehouden. Sinds recente software-updates kan iedereen een appwinkel openen of apps via het web uitbrengen - al kleven daar erg veel randvoorwaarden aan die het onaantrekkelijk maken om dit te doen.

Nieuwe regels of niet, Apple wil helemaal niet dat ontwikkelaars de App Store verlaten. Het bedrijf dreigt dan immers controle over de iPhone te verliezen - en kan op termijn zelfs lagere omzetten gaan draaien. Die angst is wat er achter de komst van emulators schuilt.

Blijf alsjeblieft in de App Store

Een alternatieve appwinkel zou een plek zijn waar je dingen kunt downloaden die je niet bij Apple kunt vinden. De AltStore, de eerste winkel die is verschenen, biedt als voornaamste app een emulator aan. Door zulk soort apps nu in de App Store aan te bieden, hoopt Apple dat mensen niet buiten hun winkel gaan neuzen.

Dat geldt overigens niet alleen voor emulators. Jarenlang verzette Apple zich tegen de komst van streaming-apps voor bijvoorbeeld Xbox Cloud Gaming en Amazon Luna, maar die zijn sinds de Europese wetswijziging ineens wel welkom. Apple laat zijn strenge regels varen, hopend dat ze zo hun machtspositie behouden.

De nadelen voor Apple zijn stiekem ook niet heel groot, want de opkomst van geraffineerde webapps in je browser zorgde ervoor dat emulatie eigenlijk al een paar jaartjes de iPhone aanwezig was. Apps als Webrcade en Afterplay spelen oude games rechtstreeks in je browser af.

Wat voor emulators zijn er al?

De eerste emulators die in de App Store verschenen waren ietwat omstreden: iGBA was bijvoorbeeld een letterlijke kloon van Delta, die na klachten van de originele ontwikkelaar uit de App Store werd gehaald. Apple grijpt op het moment nog bij veel apps in, bijvoorbeeld als blijkt dat ze buitensporig veel gebruikersdata proberen te verzamelen. Alleen apps die netjes met data omgaan blijven staan.

Op het moment is de meest prominent aanwezige emulator Delta - die voor Europese gebruikers juist buiten de App Store te vinden is. Door Apples randvoorwaarden voor appwinkelmakers voelt de ontwikkelaar zich verplicht om een klein bedrag van Europese gebruikers te vragen zodat hij de hoge kosten kan opvangen. Voor een abonnement van 2 euro per jaar kun je de appwinkel AltStore downloaden.

Delta is robuust en uitgebreid, met ondersteuning voor bijvoorbeeld cloudsaves en AirPlay om op je Apple TV te spelen. De app ondersteunt games voor NES, SNES, Game Boy, Game Boy Color, Game Boy Advance, Nintendo DS, Nintendo 64 en de Sega Mega Drive.

De iOS-emulator Provenance zou ook op het punt staan de App Store te bereiken. Hierin vind je ook ondersteuning voor onder andere oude Atari-systemen, PC Engine en de eerste PlayStation. Ook werkt deze app op tvOS, waardoor je rechtsteeks op een Apple TV kunt spelen.

Wat staat Apple toe?

In een reactie aan MacRumors zei Apple dat emulators zijn toegestaan zolang het om 'retrosystemen' gaat. Wat het bedrijf daar precies mee bedoelt is onduidelijk, maar vermoedelijk wil Apple voorkomen dat er ineens een emulator voor bijvoorbeeld de Nintendo Switch opduikt.

Ander Apple-beleid zorgt er daarnaast voor dat emulators voor bijvoorbeeld GameCube-spellen niet de App Store zullen bereiken. Apple staat namelijk het gebruik van 'just-in-time-compilatie' (JIT) niet toe, omdat dit veel potentiële beveiligingsgevaren met zich meebrengt.

JIT is echter nodig om bijvoorbeeld GameCube- en Wii-emulator Dolphin te gebruiken. Hierbij wordt de code van de game samengesteld vlak voordat hij wordt gedraaid, waardoor een app dingen op het allerlaatste moment kan berekenen en uitvoeren. Voor emulatie een heel handig hulpmiddel, omdat de softwarecode doelgericht voor de ene processor last-minute wordt vertaald naar de processor van een modern apparaat.

Kort samengevat zullen we dus vooral emulators voor PlayStation, Nintendo 64 en eerdere generaties in de App Store gaan vinden. Het gebruik daarvan is juridisch ook in Nederland toegestaan - mits je de gebruikte games zelf kopieert van je netjes gekochte cartridges.